Najistotniejszymi czynnościami serwisowymi są te, które bezpośrednio dotyczą kwestii bezpieczeństwa. Napęd, elektronika czy układ hamulcowy to elementy, o które trzeba dbać na bieżąco. Zwłaszcza lekceważenie tego ostatniego może prowadzić do poważnych konsekwencji, dlatego warto regularnie sprawdzać klocki hamulcowe. Co ile należy je wymieniać? Warto wiedzieć, że eksploatacja tego komponentu następuje stopniowo, rozkładając się nawet na kilkadziesiąt tysięcy kilometrów na liczniku. Choć proces ich zużycia jest długotrwały, prędzej czy później stan klocków ulega takiemu pogorszeniu, że wpływa ono na skuteczność hamowania, komfort jazdy, a nawet sterowność pojazdu. Wymiana klocków hamulcowych to zatem jedna z podstawowych czynności serwisowych, którą należy wykonywać regularnie. Na szczęście nie stanowi problemu dla doświadczonych mechaników samochodowych.
Jak działają klocki hamulcowe i gdzie się znajdują?
Układ hamulcowy to jeden z najważniejszych układów każdego pojazdu, odpowiadający za zatrzymywanie się i redukcję prędkości w sposób natychmiastowy i w pełni kontrolowany przez kierowcę. Znaczenie stanu tarcz i klocków hamulcowych wzrasta jeszcze bardziej w nagłych sytuacjach, kiedy konieczne jest gwałtowne hamowanie – niestety może do nich dochodzić nawet w najmniej oczekiwanych momentach. Właśnie dlatego dbanie o układ hamulcowy jest bardzo ważne.
Jak działają klocki hamulcowe? Są one umieszczone w zacisku hamulcowym, a podczas hamowania zostają przyciskane do tarcz, co wywołuje tarcie i spowalnia osie pojazdu. Jednocześnie ścierające się ze sobą komponenty generują pył hamulcowy, który często osadza się na felgach. Co więcej, hamowanie wiążę się z podniesieniem temperatury w całym układzie, jako że trące o siebie elementy metalowe szybko się nagrzewają.
Kiedy wymienić klocki hamulcowe?
Zacznijmy od skontrolowania ich stanu. Początkowe zużycie zwykle nie daje o sobie znać, a wielu kierowców udaje się do mechanika dopiero wtedy, kiedy sterowność pojazdu zauważalnie spada. Na szczęście ocena stanu klocków hamulcowych nie jest skomplikowana – zwłaszcza w nowszych samochodach, gdzie często montuje się czujniki zużycia klocków. Działają one poprzez mierzenie grubości okładziny hamulcowej i informują komputer pokładowy, gdy osiąga ona krytyczny poziom (zwykle poniżej 3 mm). Takie rozwiązanie ma jednak pewne wady. Po pierwsze nie wykrywa uszkodzeń, takich jak pęknięcia czy odpryski. Po drugie czujniki zużycia klocków nie są instalowane przy każdym kole, dlatego wielu pasjonatów motoryzacji czy specjalistów woli polegać na własnych zmysłach.
W starszych modelach samochodów o zużyciu klocków hamulcowych informowała specjalna blaszka zamontowana wewnątrz klocka. Blaszki te, nazywane również „dzwonkami”, po starciu warstwy ciernej poniżej określonego poziomu wydają charakterystyczny dźwięk – pisk. Warto zauważyć, że nie wszystkie klocki hamulcowe są wyposażone w takie „dzwonki” (mechaniczne czujniki), dlatego regularna kontrola stanu klocków jest niezwykle istotna.
Jak często sprawdzać stan klocków hamulcowych?
W samochodach użytkowanych na co dzień zaleca się kontrolę klocków hamulcowych dwa razy w roku – najlepiej podczas przeglądu lub sezonowej wymiany opon. Jeśli zaś chodzi o pojazd służbowy lub poddawany intensywnej eksploatacji, warto sprawdzać stan klocków hamulcowych co około dziesięć tysięcy kilometrów. Ocena nie trwa długo, ale ma ogromny wpływ na bezpieczeństwo. Co więcej, do pewnego stopnia można jej nawet dokonać samodzielnie – wystarczy się wsłuchać w dźwięki wydawane podczas jazdy. Jeśli przy hamowaniu pojawiają się wibracje oraz piski, a samochód ściąga na jedną stronę lub wydłuża się jego droga hamowania, to znak, że czas dokonać wymiany klocków hamulcowych.
Klocki hamulcowe widoczne w przednim kole Audi Q3 Sportback / Fot. Audi Centrum Toruń.
Co wpływa na zużycie klocków hamulcowych w pojeździe?
Skutki zaniedbania układu hamulcowego w pojeździe mogą być fatalne. Po pierwsze dochodzi wtedy do uszkodzenia znajdujących się obok tarcz hamulcowych, a co za tym idzie – zwiększenia kosztów naprawy. Po drugie niesprawny układ hamulcowy rodzi ryzyko poważnej kolizji drogowej. Warto przy tym podkreślić, że działające hamulce gwarantują bezpieczeństwo nie tylko osobom podróżującym danym pojazdem, lecz także pozostałym uczestnikom ruchu drogowego. Co wpływa na zużycie klocków i tarcz?
- Styl jazdy – nasze nawyki i przyzwyczajenia za kierownicą mają duże znaczenie. Kierowcy jeżdżący płynnie i łagodnie nie muszą tak często wymieniać klocków hamulcowych.
- Skrzynia biegów – o wiele szybciej zużywają się klocki hamulcowe w automatycznych skrzyniach biegów. W przypadku skrzyń manualnych można się pokusić o hamowanie silnikiem poprzez redukcję biegów, co sprawia, że klocki hamulcowe są mniej angażowane.
- Teren – jazda po mieście szybciej zużywa klocki hamulcowe niż jazda po autostradach, gdzie hamowanie jest rzadsze.
- Jakość klocków hamulcowych – na tak ważnym komponencie nie warto oszczędzać. Lepiej zainwestować w lepsze klocki hamulcowe, które są solidniejsze i wykonane z trwalszych materiałów.
Co ile wymieniać klocki hamulcowe?
Klocki hamulcowe zazwyczaj wymienia się, gdy są zużyte. Optymalna częstotliwość wymiany klocków hamulcowych wynosi średnio co 30–60 tysięcy kilometrów, choć w dużej mierze jest to uzależnione od wyżej wymienionych czynników.
Ile wytrzymują klocki hamulcowe tylne?
Wiemy już, co ile trzeba wymieniać klocki hamulcowe przednie. W przypadku tylnych klocków hamulcowych sprawa ma się nieco inaczej. Jako że zużywają się nieco szybciej od przednich, ich wymiana konieczna jest zwykle po przejechaniu 20–40 tys. km. Ponadto w przypadku samochodów sportowych lub używanych na torach wyścigowych potrzeba wymiany tylnych klocków hamulcowych pojawia się nawet co 10–20 tys. kilometrów na liczniku.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o wymianę klocków hamulcowych
Klocki hamulcowe – co ile wymiana?
Klocki hamulcowe powinno się wymieniać co 30–60 tys. km. Górna granica dotyczy kierowców, którzy jeżdżą spokojnie i łagodnie, a także niezbyt często.
Co wpływa na stan klocków hamulcowych w aucie?
Na zużycie klocków hamulcowych wpływ ma kilka czynników – przede wszystkim styl jazdy, jakość samych klocków czy typ skrzyni biegów. W automatycznych skrzyniach klocki hamulcowe zużywają się szybciej.
Ile wytrzymują klocki hamulcowe z tyłu?
Tylne klocki hamulcowe są bardziej narażone na zużycie niż przednie. Ich wymiana powinna następować co 20–40 tys. km. Jeśli mówimy o aucie sportowym używanym na torze, konieczność ta może zajść nawet po 10 tys. km.
